Armoede en vrijetijdsbesteding gaan niet hand in hand

In opdracht van de openbare radiozenders MNM en Radio 2 heeft Indiville in februari van dit jaar 2.130 Vlamingen bevraagd in het kader van armoede en vrijetijdsbesteding. Het onderzoeksopzet? Te weten komen hoe mensen in socio-economisch kwetsbare posities vrijetijdsbesteding beleven, welke drempels ze tegenkomen en hoe dit alles samenhangt met hun welzijn.

Armoede en vrijetijdsbesteding

Financiële moeilijkheden voor socio-economisch kwetsbaren

Wie loopt er een groter risico op socio-economische  kwetsbaarheid? Dat zijn mensen die lager opgeleid zijn, alleen wonen, alleenstaande ouder zijn, geen vaste relatie hebben en/of geen eigen woning.

Maar liefst 63% van de respondenten in een socio-economisch kwetsbare positie geeft aan maar moeilijk rond te komen. Zo’n 42% heeft daarbovenop geen spaarreserves. En dat is een opmerkelijk verschil met wie zich niet in een kwetsbare positie bevindt. In die groep liggen de cijfers respectievelijk op amper 10% en 7%.

Van wie zich in een socio-economisch kwetsbare positie bevindt, kan 72% zich geen onverwachte uitgave van 1.000 euro permitteren. 46% kan zich niet veroorloven wekelijks een klein bedrag uit te geven aan persoonlijke behoeftes of plezier en 47% niet aan vrijetijdsactiviteiten. 35% heeft niet de financiële middelen om maandelijks iets met vrienden of familie te gaan eten of drinken en 34% kan zijn oude kledij niet vervangen door nieuwe. Bij wie niet in die kwetsbare positie staat, kan slechts 17% een onverwachte uitgave van 1.000 euro niet bekostigen en ondervinden ze geen problemen om geld uit te geven aan de andere zaken.

Geld maakt wél gelukkig

Geld maakt niet gelukkig luidt het gezegde, maar geen geld ook niet. Wie zich in een economisch kwetsbare positie bevindt, is beduidend minder gelukkig dan wie niet in zo’n situatie zit. Ook jongeren tussen 18 en 25 jaar (6,7/10), éénoudergezinnen (6,5/10) en singles (6,6/10) voelen zich minder gelukkig.

Armoede en vrijetijdsbesteding
Grafiek 1: Hoe gelukkig ben jij?

12% van de Vlamingen geeft aan dat ze door geldzorgen minder plezier hebben. Bij wie socio-economisch kwetsbaar is, loopt dat percentage op tot maar liefst 42%. Daarnaast voelt 22% van de Vlamingen zich niet altijd thuis in de maatschappij, bij wie in een kwetsbare positie leeft, is dat 35%.

De favoriete vrijetijdsactiviteiten van de Vlaming

Als we kijken welke vrijetijdsactiviteiten de Vlaming het liefst doet, is het opvallend dat respondenten in een kwetsbare positie de activiteiten beduidend minder graag doen. Ze geven er ook minder geld aan uit. 15% geeft aan zelfs helemaal geen geld uit te geven aan de voorgelegde activiteiten.

Armoede en vrijetijdsbesteding
Grafiek 2: Wat zijn voor jou de belangrijkste vrijetijdsactiviteiten?

Digitale vaardigheden

De digitale vaardigheden van wie zich in een socio-economisch kwetsbare positie bevindt, liggen beduidend lager dan bij personen die niet in die positie zitten. Denk daarbij aan internet, sociale media, streamingdiensten, smartphones, tablets en computers. Toch geeft twee op drie van die groep zichzelf nog een score van 7 op 10 of hoger. Door niet goed overweg te kunnen met nieuwe technologieën, ondervinden ze enkele negatieve gevolgen. Ze voelen zich beduidend meer dan wie niet kwetsbaar is:

  • Niet erg slim
  • Uitgesloten
  • Eenzaam
  • Alsof ze plezier missen

Betalende mediadiensten

Wie socio-economisch kwetsbaar is, geeft minder geld uit aan mediadiensten. Denk aan (online) tijdschriften, kranten, (e)boeken, streamingdiensten en gaming. 40% van die groep geeft aan helemaal geen geld aan bovenstaande mediadiensten uit te geven. Dat is het dubbel van wie zich niet in een kwetsbare positie bevindt.

36% van de kwetsbare groep ervaart negatieve gevoelens omdat ze niet voor mediadiensten (kunnen) betalen. Ze zeggen plezierige dingen te missen, niet goed geïnformeerd te zijn, voelen zich er ongelukkig en buitengesloten door en krijgen te maken met een gevoel van onrechtvaardigheid.

Het volledige onderzoeksrapport lees je op de website van de VRT. Alle reacties omtrent dit onderzoek vind je terug op de website van het Netwerk tegen Armoede.

In de pers

Niet kunnen meepraten, kleiner netwerk, minder plezier in het leven: vrijetijdsactiviteiten te duur voor mensen met laag inkomen – VRT NWS

Bianca (33) over leven met een laag inkomen: “Sportuitrusting te duur, dochters hobby gestopt” – Het Laatste Nieuws